Latarnie morskie - Po co są latarnie?
Spis treści |
---|
Latarnie morskie |
Po co są latarnie? |
Zmierzch i widocznośc |
Polskie latarnie |
Latarnia w Niechorzu |
Latarnia w Gąskach |
Latarnia w Kołobrzegu |
Wszystkie strony |
Buduje się je na brzegu morskim, na wyspach, czasem bezpośrednio na dnie morskim albo na wyspach sztucznie usypanych z kamieni. W nocy latarnie morskie są identyfikowane na podstawie charakterystyki światła, która jest dokładnie opisana w locjach i spisach świateł, w dzień natomiast, na podstawie wyglądu tj. kształtu, konstrukcji, koloru wieży. Na budynku latarni morskiej lub w jej pobliżu często jest usytuowana antena radiolatarni oraz źródło sygnału dźwiękowego (tzw.buczek mgłowy), który jest uruchamiany w warunkach złej widoczności (w załączeniu - skala widoczności). Źródło światła latarni morskiej umieszczone jest w wieńczącej wieżę przeszklonej kopule (jest to tzw. laterna) i zasilane zazwyczaj energią elektryczną doprowadzoną z zewnątrz lub wytwarzaną na miejscu. Dawniej używano innych źródeł światła np. takich, jak - drewno, węgiel, nafta, olej, gaz, smoła (latarnia morska na Helu była kiedyś opalana węglem i smołą).
Zasięg światła latarni morskich dochodzi do 30 mil morskich, a wysokość najwyższej wieży wynosi 106 m.
Latarnia służy nawigatorom do prowadzenia bezpiecznej żeglugi, a w szczególności do określenia pozycji własnej statku na wodach przybrzeżnych. Rozmieszczenie latarń wzdłuż wybrzeża uzależnione jest przede wszystkim od ukształtowania brzegów i charakteru wybrzeża, rodzaju wód przybrzeżnych, hydrometeorologicznych i żeglugowych warunków danego akwenu oraz ilości i rodzaju przeszkód nawigacyjnych.
Te znaki nawigacyjne były od zarania dziejów, wraz z początkiem żeglarstwa tym, co ułatwiało ludziom życie i powodowało szczęśliwy powrót do domu z niebezpiecznych morskich wojaży. Pierwsze latarnie powstawały już w Egipcie, najstarszy, pewny przekaz o istnieniu ogni stałych, pochodzi z około 400 roku p. n. e. z Aten. Pierwsze światło latarni morskiej, zwane garnkiem wulkanu, pojawiło się na naszych terenach w X wieku n. e. Z biegiem lat światła wskazujące drogę powracającym żeglarzom opanowały wybrzeża, a celem ludzi stało się udoskonalanie sposobów generowania światła. Począwszy od drewna poprzez średniowieczne świece woskowe, węgiel kamienny, oleje roślinne i mineralne aż po gaz węglowy i propan, w końcu zastosowano prąd, jako najbardziej efektywne źródło światła. NAJSTARSZYMI znanymi latarniami morskimi były ognie płonące na specjalnych kolumnach w pobliżu wejścia do portu w Pireusie (IV w.p.n.e.).
Spośród znanych około dwudziestu latarni morskich w starożytności najsłynniejszymi były : latarnia na wyspie Faros u wejścia do Aleksandrii (zniszczona przez trzęsienie ziemi w XIV w.) i latarnia mająca postać posągu Heliosa na wyspie Rodos (III w.p.n.e.). Latarnia Faros była monumentalną budowlą o zdumiewającej, jak na owe czasy, wysokości - ponad 100 m. Jej budowa trwała 17 lat. Najstarsze latarnie morskie w Europie zachodniej zostały zbudowane przez Rzymian w Dover, Boulogne i Ostii w I w.n.e. Od początku XIX w., już na wszystkich ważnych szlakach żeglugowych widoczne były światła latarń morskich. Obecnie jest ich kilka tysięcy na całym świecie. Obecnie stosuje się doskonalsze techniki nawigacyjne umiejscowione bezpośrednio na pokładzie statku, jednak nadal latarnie odgrywają ważną rolę w nawigacji i zapewnianiu bezpieczeństwa, a ponadto stanowią żywy pomnik historii i techniki, pełniąc funkcję przyczółków turystycznych polskiego wybrzeża.